В Поставах открыли памятник погибшим лётчикам и журналистам

19 кастрычніка ў вёсцы Вілейты, што на беларуска-літоўскай граніцы, не было мяжы смутку і жалю. Тут, за некалькі соцень метраў ад месца крушэння пагранічнага верталёта AS 355 NP Ecureuil Асобнага авіяцыйнага атрада Рэспублікі Беларусь, прайшло адкрыццё памятнага знака  трагічна загінулым. Мінуў год, як неба забрала да сябе прафесійных лётчыкаў і таленавітых тэлевізіёншчыкаў — падпалкоўніка Ігара Скварцова, маёра Андрэя Пякарскага, журналістку Юлію Шатэрнік, аператара Віталія Прачкоўскага, памочніка аператара Сяргея Шамалава. 

У адкрыцці памятнага знака ўдзельнічалі родныя і блізкія загінулых, кіраўніцтва  Дзяржаўнага пагранічнага камітэта Рэспублікі Беларусь і Пастаўскага раённага выканаўчага камітэта, асабовы склад Асобнага авіяцыйнага атрада. Пад на дзіва блакітным небам не было канца ўспамінам пра той чорны кастрычніцкі дзень.

—         Год назад на гэтым месцы адбылася вялікая трагедыя, — з болем гаварыў начальнік авіяцыйнага аддзела галоўнага аператыўнага ўпраўлення Дзяржаўнага пагранічнага камітэта Рэспублікі Беларусь палкоўнік Пётр Фёдаравіч Жураўскі. — Выконваючы свой прафесійны абавязак, загінулі нашы выдатныя лётчыкі і журналісты тэлерадыёвяшчальнай арганізацыі “Саюз”. Упэўнены, экіпаж змагаўся да канца. Няма сумненняў у прафесіяналізме пастаўскіх лётчыкаў — гэта былі вопытныя, кампетэнтныя ў сваёй справе людзі. Неадольныя сілы неадольных абставін прывялі да трагедыі. Няхай памятны знак будзе вечным успамінам пра гэту жудасную падзею і дарагіх людзей, якіх яна ад нас забрала.

Перад прысутнымі выступілі старшыня Дзяржаўнага пагранічнага камітэта Рэспублікі Беларусь палкоўнік Аляксандр Дзмітрыевіч Баечка, старшыня Пастаўскага райвыканкама Віктар Сяргеевіч Гутараў, старшыня Пастаўскай раённай арганізацыі ветэранаў органаў пагранічнай службы Рэспублікі Беларусь палкоўнік запасу Мікалай Іванавіч Харчанка. Усе яны выказалі спачуванні блізкім загінулых і паўтарылі думку: у верталёце знаходзіліся лепшыя.

Настаяцель храма Свяціцеля Мікалая Цудатворца айцец Валерый асвяціў памятны знак і памаліўся аб супакаенні душ загінулых экіпажа верталёта і членаў тэлерадыёвяшчальнай арганізацыі “Саюз”. Пасля пад гукі аркестра Смаргонскай пагранічнай групы да памятнага знака былі ўскладзены вянкі і кветкі.

Мінута маўчання. Сціхла жалобная музыка, але толькі не плач людскіх душ. Яго ўзмацняюць гукі верталёта, які кружыць над прысутнымі і падае гукавы сігнал… Мітынг скончаны.

Падыходжу бліжэй да памятнага знака. Ён сімвалізуе верталёт. У цэнтры — камень з шасціканцовым крыжам, ад яго ў пяці кірунках разыходзяцца гранітныя “лопасці”. На іх канцах па крузе размяшчаюцца камяні з прозвішчамі загінулых. Вечны палёт…

“Андрэй Пякарскі,” — чытаю на адным з іх, а на душы балюча ад успамінаў. Незадоўга да трагедыі менавіта з гэтым маладым лётчыкам і менавіта на верталёце маркі Ecureuil я ўзнялася ў неба над Пастаўшчынай. Сёння з камяком у горле перачытваю артыкул, які стаў вынікам майго вандравання пад аблокамі.

“Хоць за плячыма 10 гадоў стажу і больш за 450 гадзін у паветры, хваляванне перад палётам заўсёды прысутні­чае, — гаварыў тады Андрэй. — Ніколі не ведаеш, як павядзе сябе машына. У паветры можа здарыцца любая непрадбачаная сітуацыя, і ад лётчыка патрабуецца імгненная рэакцыя. Часам усё вырашаюць секунды”.

Хто вінаваты ў трагедыі — секунды, тэхніка або чалавечы фактар, — сёння не скажаш. Спецыяльна створаная камісія, якая расследавала здарэнне, не змагла ўстанавіць прычыны крушэння верталёта. Такая пастанова вынесена Следчым камітэтам Рэспублікі Беларусь яшчэ 7 сакавіка.

Са слоў камандзіра Асобнага авіяцыйнага атрада падпалкоўніка Алега Ва­сільевіча Яромы, самая верагодная прычына катастрофы — адказ авіяцыйнай тэхнікі, магчыма — вытворчы недахоп. Верталёт не абсталяваны сістэмай чорных скрыняў, таму ўстанавіць сапраўдныя прычыны гібелі экіпажа яшчэ больш складана.

Бацька загінулай журналісткі Юліі Шатэрнік, Мікалай Яўгеньевіч, падчас свайго выступлення на адкрыцці памятнага знака заўважыў:

—         Абвінавачваць кагосьці ў іх гібелі, разважаць над прычынамі трагедыі бессэнсоўна. Відаць, такі лёс у нашых дзяцей…

Светлая ім памяць.

Іна СНЯЖКОВА.

Фота аўтара.