Ціхае пахаванне малога памежнага руху

Навошта неда-шэнген, які абмяжоўвае права паездак 30-кіламетровай зонай, калі, заплаціўшы замест 20 еўра 60, вы атрымліваеце права падарожнічаць па ўсяму ЕС? Піша Анджэй Пачобут.

Надзеям жыхароў памежных рэгіёнаў Беларусі на тое, што пасля ўвядзення малога памежнага руху (МПР) ім стане прасцей выязджаць за мяжу, не наканавана збыцца. Як паказвае прыклад рэалізацыі першага такога пагаднення, уладам удалося паспяхова пахаваць гэтую ідэю.

З 1 снежня 2011 года паміж Латвіяй і Беларуссю пачало дзейнічаць пагадненне ад Малым памежным руху, з 1 лютага Консульства Латвіі пачало выдаваць дазволы на МПР. Паводле стану на 28 красавіка такіх дазволаў выдадзена ўсяго… 124! Яшчэ 700 заяваў знаходзяцца на разглядзе, але гэта кропля ў моры. Латвійскія дыпламаты прызнаюць, што пакуль што людзі, якія жывуць на тэрыторыі, уключанай у МПР жадаюць афармляць візы, а не дазволы на МПР…

Чаму? Адказ хаваецца ў працэдуры афармлення дазволаў.

У праекце ўсё выглядала цудоўна – ёсць прымежны 30-кіламетровы пояс, жыхары якога пастаянна жывуць на гэтай тэрыторыі і таму атрымліваюць права бесперашкодна наведваць такі ж 30-кіламетровы пояс суседняй дзяржавы. Сабраў дакументы, якія пацвярджаюць тваё пражыванне ва ўсталяванай пагадненнем тэрыторыі, наперад у консульства афармляць дазволы і паехаў!

Аднак, паводле пагаднення аб Малым памежным руху паміж Латвіяй і Беларуссю ўсталяваныя пералічаныя мэты паездкі:

а) арганізацыя або ўдзел на рэгулярнай аснове у культурных, адукацыйных, навуковых і спартовых мерапрыемствах, якія праводзяцца органамі ўлады і ўстановамі дзяржаў Бакоў;
b) валоданне нерухомасцю;
c) наведанне сваякоў;
d) цяжкая хвароба ці смерць сваякоў;
е) наведанне месцаў пахавання сваякоў;
f) атрыманне медычнай дапамогі;
g) удзел у мерапрыемствах, якія звязаныя з мясцовымі традыцыямі і правядзеннем рэлігійных абрадаў;
h) ажыццяўленне рэгулярных кантактаў у сферы гаспадарчай дзейнасці без права вядзення працоўнай дзейнасці.

І грамадзянін РБ, які хоча атрымаць дазвол на МПР, павінен прадставіць дакументы, якія пацвярджаюць мэту паездкі… ў мясцовы сельсавет, які складае спісы тых, хто жадае атрымаць дазвол, а потым перадае іх у латвійскае консульства ў Віцебску.

Аднак, калі ў грамадзянаў ёсць сваякі, яны валодаюць нерухомасцю і далей па спісе – то яны аддаюць перавагу не звязвацца з сельсаветамі, а адразу зрабіць Шэнген.

І наўрад ці гэтую тэндэнцыю што-небудзь пераломіць.

Навошта неда-шэнген, які абмяжоўвае права паездак 30-кіламетровай зонай, калі, заплаціўшы замест 20 еўра 60, вы атрымліваеце права падарожнічаць па ўсяму ЕС? Бо фармальнасцяў пры афармленні МПР не меней, нават болей – трэба, напрыклад, дакументы, атрыманыя з Латвіі, перакласці на расейскую і нават натарыяльна заверыць.

У сельсаветах жа латыскай не ведаюць, а мэты паездкі праверыць павінны…

Адным словам, хітрыя намаганні ўлады, нягледзячы на ўвесь гэты хвалёны Малы Памежны Рух, удалося ўтрымаць мяжу на замку.

Беларусь, як вядома, гатовая адкрываць свае межы для нелегальных эмігрантаў, а вось для сваіх грамадзянаў ні ў якім разе. На заходнім фронце у нас, як вядома, без перамен.

Анджэй Пачобут, “Беларускі Партызан”. Пераклад К. Ш.