“Вельмі спадзяюся, што зноў будзем разам”

Яраслаў Магіль­ніцкі.

Пастаўчаніну Уладзіміру Магільніцкаму не было і года, калі бацьку забралі на вайну, з якой ён не вярнуўся. Сям’я тады жыла ў вёсцы Вайшкуны Лынтупскага сельсавета. Калі маці пісала пісьмы на фронт, то прыкладвала сынаву руку на лісток паперы і абрысоўвала пальчыкі і далонь. Сёння У. Я. Магільніцкі беражэ тры бацькавы пісьмы, якія захаваліся з вясны 1945 года.

Напісаны яны на поль­скай мове. Адно датавана 23 студзеня 1945 года. Франтавік Яраслаў Магіль­ніцкі паведамляе, што піша пятае пісьмо, але не атрымлівае адказу. Расказвае пра аднавяскоўцаў, з якімі разам змагаецца з фашыстамі і непакоіцца пра жонку, сына і дачушку. Яшчэ адно напісана 19 лютага 1945 года. “Служу разам з Болюсем канцавым (жыў на краі вёскі — аўт.) у артылерыі. Стаська Валераў на самай лініі фронту. Ці жывыя астатнія землякі, не ведаю, бо іх перакінулі ў іншае месца. Паведамляю, што Юзаф Шчыт ранены ў нагу, а Болюсь Новікаў — у нагу і плячо. Але яны просяць, каб пра іх раненне нікому не расказвалі, асабліва бацькам. Навошта, каб хваляваліся. Мне вельмі цікава, як жывяце вы. Як здароўе маіх дарагіх сыночка Владэчка і дачушкі Гэлі. Я пастаянна пра вас усіх думаю. Здаецца, хоць бы вы мне прысніліся. Але не ўдаецца. Ці атрымліваеце мае пісьмы, бо пішу дзявятае. Любыя жонка і мама, таксама Сабіна, Гэля, Марыся! Як атрымаеце пісьмо, прашу хутка даць адказ. Я ад вас далёка, на нямецкай зямлі, але сэрца маё з вамі”.

Ёсць пісьмо, адпраўленае 26 сакавіка 1945 года. “У першых словах свайго пісьма пытаюся пра тваё здароўе, дарагая жонка. Сваё пятнаццатае пісьмо адпраўляю ад Балтыйскага мора. Разлучыліся мы з Франакам Янушам. Таму пра яго далейшы лёс нічога не ведаю. Успамінаю мінулагодні Вялікдзень, калі мы разам сядзелі за святочным сталом, дзяліліся асвечаным яйкам, а зараз я без вас, вы — без мяне. Вельмі спадзяюся, што на наступны Вялікдзень мы зноў будзем разам”.

У гэтым пісьме зроблена прыпіска ад Юзафа Шчыта: “Дасылаю найсардэчнейшыя віншаванні і пажаданні для любай швагеркі Люсі”.

І яшчэ адно пісьмо ёсць у архіве Уладзіміра Яраслававіча. Яго прыслаў дзядзька Юзаф Шчыт з польскага горада Чанстахова. Напісана яно 15 красавіка 1946 года. “18 красавіка будзе год, як лячуся ў шпіталі ў Чанстахове, — паведамляў Юзаф Шчыт. — Дарагая швагерка, ты просіш, каб я выбраў пасведчанне аб смерці твайго мужа. Але я знаходжуся ў іншым месцы. Паспрабую напісаць гэту просьбу Болюсю. Яшчэ ты пытаешся ў мяне, пра што мы размаўлялі з тваім мужам у апошнія дні. Каб пра ўсё напісаць, не хопіць і вялікага ліста паперы. Успаміналі мінулае мірнае жыццё, калі былі яшчэ хлопцамі, як жаніліся. Ён вельмі па табе сумаваў. Пасля кожнага бою Яраслаў прыходзіў да мяне даведацца, ці жывы я. Апошні раз бачыліся, калі мяне раненага вязлі ў шпіталь. Яраслаў даў мне ў дарогу хлеба, і мы з ім развіталіся. Гэта быў апошні раз, калі бачыліся”.

Маці Уладзіміра Яраслававіча так і не выйшла больш замуж. Усё сваё жыццё яна прысвяціла сыну і дачцэ. Шмат расказвала ім пра бацьку, па сотні разоў перачытвала пісьмы мужа. Іх як найдаражэйшую сямейную рэліквію, захоўвае і Ула­дзімір Яраслававіч.

Анна АНІШКЕВІЧ.