Вызваляючы Пастаўшчыну

Адна з вуліц нашага горада носіць імя Васілія Сідарэнкі. Такі гонар ураджэнец Курскай вобласці ў прамым і пераносным сэнсе заваяваў. Яму адзінаму за праяўленыя падчас вызвалення Пастаў ад нямецка-фашысцкіх захопнікаў высокае майстэрства артылерыста, выключны гераізм, мужнасць і адвагу прысвоена званне Героя Савецкага Саюза.

У фондах раённага краязнаўчага музея захаваліся ўспаміны В. Сідарэнкі аб вызваленні Пастаў, напісаныя ім асабіста:

«Ішоў ліпень месяц 1944 года. Недабітыя гітлераўцы ўсё яшчэ азвярэла агрызаліся. Спрабуючы адтэрмінаваць гадзіну канчатковага паражэння, яны пры падтрымцы танкаў, самаходных установак і авіяцыі рабілі адну за адной контратакі на пазіцыі нашага батальёна.

У баі за горад Паставы наш 1-ы стралковы батальён 599-га стралковага палка 145-ай стралковай дывізіі, адрэзаўшы шляхі адыходу ворагам, якія пераўзыходзілі нас па колькасці, завязаў бязлітаснае змаганне, якое доўжылася каля 9 гадзін. Вораг сілай да 500 чалавек пры падтрымцы артылерыі і самаходных гармат «Фердынанд» шэсць разоў пераходзіў у контратакі, якія адбіваліся з вялікімі стратамі для ворага. Аднак ба­тальён апынуўся ў акружэнні. Агнявыя пазіцыі для гармат выбіраць не было часу, і мне прыйшлося закаціць іх у бліжэйшы катлаван, дзе, па ўсёй верагоднасці, да вайны капалі гліну ці пясок, і адразу адкрыць агонь па азвярэлых фашыстах. Агнявыя пазіцыі апынуліся наперадзе пяхоты, бо праціўнік пацясніў пяхотныя роты, і мой узвод трапіў у акружэнне. На працягу чатырох гадзін нашы дзве гарматы і два ручныя кулямёты, з якімі ўзвод ніколі не расставаўся, адбівалі псіхічныя атакі гітлераўцаў. Прыйшлося заняць кругавую абарону. Перад нашымі агнявымі пазіцыямі на адлегласці каля 50 метраў стаялі дзве 75-міліметровыя гарматы, разлікі якіх мы знішчылі гранатамі і карцеччу з гармат. Ворага падпускалі на адлегласць 80—100 метраў і таксама знішчалі карцеччу з гармат і агнём ручных кулямётаў. Агнявыя пазіцыі нашай зброі размяшчаліся паміж шашэйнай дарогай і невялікім возерам. І вось у адну з контр­атак п’яныя фашысты, падняўшыся ва ўвесь рост пад прыкрыццём «Фердынанда», вырашылі знішчыць жменьку храбрацоў, якія змагаліся за Радзіму. Але мы знаходзіліся на сваёй зямлі і не збіраліся саступаць нават гэты маленькі катлаван. Адкрылі агонь па ворагу. Старшына Іван Перанесенка падбіў «Фердынанда». Аднак фашысты яшчэ больш раззлаваліся і яшчэ бязлітасней пачалі контратакаваць нашы агнявыя пазіцыі.

Памеры катлавана былі прыкладна 50 метраў у даўжыню і 20 — у шырыню. Адна гармата адкрыла агонь карцеччу па гітлераўцах ад возера, другая — ад дарогі, зво­дзячы ствалы да цэнтра. Але зрабіць гэтага мы не паспелі, і дзясятак гітлераўцаў уварваўся да нас у катлаван, дзе завязаўся рукапашны бой. Мы атрымалі перамогу, але ў гэтай сутычцы загінулі камандзір гарматы старшы сяржант Валіеў і наводчык яфрэйтар Рабаў. А вораг працягваў насядаць. Тады я сам стаў да гарматы за прыцэл, падпусціў фашыстаў на 50 метраў і выпусціў па іх апошнія снарады. Пасля гэтага падняў байцоў, якія засталіся ў жывых, і з крыкам «За Радзіму!» з гранатамі ў руках мы пайшлі на гітлераўцаў. У гэты момант у тыл ворага зайшла суседняя часць, і пры яе падтрымцы мы прарвалі кола акружэння і выйшлі да сваіх. Вораг у паніцы адступіў далей на Захад, пакінуўшы на полі бою шэсць 105-міліметровых гармат і да 120 забітых гітлераўцаў».