“Балелі нашы сэрцы”

Мінула 25 гадоў з дня вываду савецкіх войск з Афганістана. Але нават час не сцірае з памяці пачуцці, якія напаўнялі сэрца не толькі тых, хто прайшоў дарогамі вайны, але і іх родных. Сваімі ўспамінамі дзеляцца:

Вільгельміна Мар’янаўна КОШКІНА, в. Дварчаны:

— Коля — мой першынец. За ім — яшчэ двое. Гадавала іх без бацькі. Таму хлопцы рана сталі маімі памочнікамі. У армію Колю прызвалі ў лістападзе 1987 года. Я плакала, а ён супакойваў: “Не на вайну праводзіш!” Як жа чакала першага пісьма! З яго даведалася, што сын у Афганістане. Хоць у той час мала ведала пра тыя падзеі, сэрца балела. Пісаў рэдка, ссылаючыся на тое, што ездзіць у камандзіроўкі. Аднаго разу атрымала канверт, падпісаны чужым почыркам. Два дні баялася распячатаць, думала, што сына ўжо няма ў жывых. Аказалася, Коля быў у гарах і папрасіў сябра, каб той адправіў пісьмо. А аднойчы ўбачыла праз акно людзей у ваеннай форме, якія ішлі да нас, і ледзь не страціла прытомнасць: вырашыла, напэўна, прывезлі сыночка ў труне. Аж гэта яго сябры прыехалі ў водпуск і заглянулі мяне праведаць. Якой жа была радасць, калі Коля вярнуўся сяржантам! Пра тое, што перажыў, расказваць не любіць. Добра, што цяпер беларускіх хлопцаў не пасылаюць служыць за межы рэспублікі, у “гарачыя кропкі”.

Аляксандр Браніслававіч ДУК,  г. Магілёў:

— Мая радзіма — Паставы. Бацькі Браніслаў Аўгусцінавіч і Ганна Аляксандраўна жывуць у шостым гарадку. Мне было пятнаццаць, калі тату, які служыў прапаршчыкам у лётнай часці, камандзіравалі ў Баграм. Як яго не хапала! Мы ўсе вельмі хваляваліся. Трывога ўзмацнілася яшчэ больш, калі ў Афганістане загінуў бацька майго аднакласніка Дзімы Сіўцова. Тата пісаў, што ў яго ўсё добра, і ні слова пра небяспеку. Прасіў мяне дапамагаць маме, прыглядваць за малодшай сястрой. І я стараўся. Вярнуўшыся, тата ніколі нам не расказваў пра тое, што давялося яму перажыць за амаль тры гады знаходжання ў Афганістане. Удзячны лёсу, што дарагі чалавек вярнуўся жывым, што цяпер яны з мамай сустракаюць нас у сваёй кватэры, дапамагаюць, падтрымліваюць.

Ірына Тадэвушаўна  КЛІМЧЭНЯ, г. Паставы:

— Завяршаўся 1979-ы. Каля двух гадоў я была замужам за старшым лейтэнантам і паспела прывыкнуць да таго, што яго ў любы час сутак маглі выклікаць па вучэбнай трывозе, адправіць у камандзіроўку. Аднойчы ноччу прыбег пасыльны, і муж, апрануўшы шлюбны касцюм і сабраўшы самае неабходнае, развітаўся. Заканчваўся дзень, а мяне не пакідала думка: дзе Валера, чаму пайшоў не ў форме? Вярнуўшыся з работы, знайшла на стале кароткую запіску: “Накіравалі ў Дэмакратычную Рэспубліку Афганістан. Не хвалюйся! І нікому пра гэта ні слова. Ні-ко-му!!!” 16 афіцэраў і прапаршчыкаў з лётнай часці, што размяшчалася ў Паставах, былі сярод тых, хто першым ступіў на афганскую зямлю. Праз некалькі тыдняў да сябе запрасіла Люба Іванова і паказала калектыўнае пісьмо ад мужоў, якое ім удалося праз кагосьці перадаць. Кожны напісаў па радку-два. Чыталі, перачытвалі і плакалі. Пра падзеі ў Афганістане даведваліся з радыё- і тэлеперадач. Муж вярнуўся праз паўтара месяца, але для мяне яны здаліся гадамі. А пазней мой родны брат Андрэй на паўтара года трапіў на афганскую вайну. Колькі давялося перажыць бацькам, чакаючы ад яго пісем! Хвалявалася за брата і я. Мінула 25 гадоў, як нашы воіны пакінулі Афганістан, а той трывожны час не забываецца, і сэрца нярэдка баліць ад перажытага.

Запісала Анна АНІШКЕВІЧ.