“Шануйце мір і незалежнасць”

Антон Аляксеевіч Харэцкі майму прыходу абрадаваўся. І хоць ад размоў пра перажытае ў гады Вялікай Айчыннай вайны ў ветэрана вільгатнеюць вочы, успомніць лішні раз маладосць ён не супраць.

Жылі нялёгка (у сям’і былі яшчэ брат і сястра), але дружна. Дзеці дапамагалі бацькам па гаспадарцы і верылі, што сваёй працавітасцю, стараннем змогуць зрабіць жыццё больш заможным. Усе планы перакрэсліла вайна. Варожыя танкі і салдаты рухаліся па бальшаку ля Станелевіч, дзе жылі Харэцкія. Немцы часта забягалі ў вёску, хапалі курэй, яйкі, малако. Аднаго разу хацелі забраць з сабой і дваццацігадовага Антона. Але яму ўдалося ўцячы. Заставацца дома было небяспечна, і хлопец падаўся ў партызанскі атрад, які дзейнічаў у ваколіцы. Змагаўся з ворагам у складзе брыгады імя Ракасоўскага, прымаў удзел у рэйкавай вайне. Партызаны рабілі ўсё для таго, каб варожыя эшалоны, якія перавозілі тэхніку, не даходзілі да фронту, каб фашысты пастаянна адчувалі небяспеку з лесу. Яго ўклад у Перамогу адзначаны ордэнам Вялікай Айчыннай вайны II ступені і медалём “За перамогу над Германіяй”.

— Не дай бог перажыць нашым нашчадкам тое, што выпала на долю майго пакалення, — цяжка ўздыхае партызан. — Не было баёў больш лютых, чым у гады Вялікай Айчыннай, і большага подзвігу, чым подзвіг савецкіх салдат, якія абаранялі Радзіму. Мільёны людзей засталіся навечна ляжаць на палях бязлітасных бітваў. Але беларускі народ не скарыўся, выстаяў. Зямля гарэла пад нагамі акупантаў, і яны вымушаны былі адступіць. Успаміны вярэдзяць душу. Балюча, што адыходзяць у вечнасць сведкі тых жудасных падзей. Нас, ветэранаў, у Варапаеве засталіся адзінкі. Гады і хваробы не дазваляюць часта сустракацца.

Антону Аляксеевічу ідзе 93-ці год. Два разы ў дзень, а то і часцей да яго прыязджае нявестка Святлана, якая жыве ў шматкватэрным доме ля завода жалезабетонных вырабаў. Прыбярэ ў хаце, прыгатуе абед, прысядзе побач, каб пагутарыць.

— Наш дзядуля як палітінфарматар, — жартуе Святлана. — Газеты чытае без акуляраў. Найбольш цікавае падкрэсліць ручкай. Выслухае ўсе навіны па тэлевізары і мне раскажа. За ўсё жыццё ні разу не лячыўся ў бальніцы. Аднойчы прыхапіла прастуда, дык выходжвала яго дома.

— Як ветэран Вялікай Айчыннай вайны маю права штогод адпачываць у санаторыі, але не карыстаюся ім, — гаварыў Антон Аляксеевіч. — Мне нідзе няма лепш, як дома. Светачка клапоціцца, дагаджае. І суседзі побач добрыя. Я са сваёй хаты нікуды не хачу ехаць.

Памятаюць пра ветэрана і на Пастаўскім хлебапрыёмным прадпрыемстве, адкуль А. А. Харэцкі пайшоў на пенсію. І не толькі віншуюць са святамі, але і аказваюць канкрэтную дапамогу. Напрыклад, спатрэбілася — дах адрамантавалі.

— Нягледзячы на недамаганні, радуюся таму, што дачакаўся 69-ай мірнай вясны, — гаварыў Антон Аляксеевіч. — 9 мая 1945-га прагучалі словы, пачуць якія мы марылі з чэрвеня 41-га. Добра, што ў нашай краіне ветэранам удзяляецца вялікая ўвага найперш з боку Прэзідэнта Аляксандра Рыгоравіча Лукашэнкі, не забывае і мясцовая ўлада. Хочацца жыць, калі бачыш, чаго дасягнула краіна сёння. Веру, што пра тых, хто прынёс Беларусі свабоду, будуць памятаць і ў будучым. А ўвогуле, мой наказ маладому пакаленню: “Шануйце мір і незалежнасць!”

Тэкст і фота Анны АНІШКЕВІЧ.