У Слоніме гулялі ў шашкі і тысячу гадоў таму

Гродзенскі дзяржаўны гісторыка-археалагічны музей распачаў публікацыю на сайце матэрыялаў пра ўнікальныя і цікавыя экспанаты са сваёй непаўторнай гісторыяй. Адным з такіх экспанатаў стала шашка, якая была знойдзена ў Слоніме і якая датуецца XII стагоддзем.

Як вынікае, гэтай знаходцы амаль тысяча гадоў. А знайшоў гэты цікавы выраб з рога круглай формы археолаг Я. Звяруга ў 1968 годзе падчас раскопак на слонімскім Замчышчы. Цяпер экспанат зберагаецца ў музеі ў Гродне.

Хоць меркаванняў наконт гэтага касцянога вырабу шмат, але большасць даследчыкаў лічыць, што гэта менавіта шашка.

Вось як апісваецца прадмет: “На знешняй паверхні прадмета выгравіраваны дзве выявы зверху — фантастычная жывёла, падобная да каня, сабакі, льва або барса, і знізу — драпежная птушка (сава ці філін).

Галава міфічнай жывёлы павернута назад, хвост узняты ўверх і завершаны пальметай (раслінны арнамент у выглядзе ліста пальмавага дрэва). Тулава дэталізавана лініямі і кропкамі. Малюнак выкананы ўмоўна, але ўпэўненымі лініямі. Пад фігурай жывёлы змешчана птушка. Як лічаць даследчыкі, спалучэнне гэтых малюнкаў, магчыма, мела нейкі сэнс, але які дакладна, сёння адказаць цяжка. Выказваецца таксама меркаванне, што на шашцы выгравіраваны малюнак шлюбных гульняў: адна з жывёл намагаецца сваімі рухамі прыцягнуць увагу другой. На падставе арнаменту можна гаварыць пра паходжанне гэтага вырабу з Усходу”.

Прадметы інтэлектуальных гульняў, а менавіта шашкі і шахматы, знаходзілі пры раскопках у многіх месцах на тэрыторыі Беларусі. Гэтыя знаходкі ў тым ліку характарызуюць інтэлектуальны ўзровень тагачаснага грамадства, сведчаць пра яго культуру і густы.

Фота з сайта http://www.museum-grodno.by/